Sərxoş sürücülük bütün dünyada milyonlarla insanın hıyatına təsir edən ciddi bir problemdir. Sərxoş vəziyyətdə avtomobil idarə etmənin təhlükələri elmi cəhətdən əsaslandırılıb və hər kəsin avtomobil idarə etmənin risklərini və nəticələrini anlaması vacibdir. Bu yazıda biz sərxoş vəziyyətdə avtomobil sürməyin təhlükələrini və sükan arxasında ayıq qalmağın nə üçün bu qədər vacib olduğunu sizinlə bölüşəcəyik.

Sərxoş halda sükan arxasında olduqda reaksiya vaxtınızı azalır.

Sərxoş sürücünün ən təhlükəli cəhətlərindən biri onun mühakimə qabiliyyətinə və reaksiya müddətinə çox pis təsiridir. Alkoqol beyninizi ləngidir və qərar qəbul etmək və dəyişən yol şəraitinə reaksiya vermək qabiliyyətinizi zəiflədir. Bu, ciddi qəzalara və hətta ölümlə nəticələnə bilən qəzalara səbəb ola bilər.

Qəza riskinin artması.

Sərxoş vəziyyətdə avtomobil idarə etmək də qəza riskini artırır. Milli Avtomobil Yolları Hərəkətinin Təhlükəsizliyi Administrasiyasının (NHTSA) məlumatına görə, sərxoş sürücülər ayıq sürücülərə nisbətən qəzalara daha çox cəlb olunurlar. Bundan əlavə, sərxoş sürücülər yaralanma və ya ölümlə nəticələnən ağır qəzalara daha çox səbəb olurlar.

Sərxoş vəziyyətdə avtomobil idarə etmənin hüquqi nəticələri

Sərxoş halda avtomobil idarə etməyin fiziki təhlükələri ilə yanaşı, ciddi hüquqi nəticələri də var. Əksər ştatlarda sərxoş vəziyyətdə avtomobil idarə etmək cərimələr, həbslər və hətta sürücülük vəsiqənizin itirilməsi ilə nəticələnə bilən inzibati və hətta cinayətdir.. Bu nəticələr həyatınıza əhəmiyyətli təsir göstərə bilər və ətrafda gəzməyi, iş tapmağı və münasibətləri davam etdirməyi çətinləşdirə bilər.

Maddə 333. Nəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququ olan şəxs tərəfindən nəqliyyat vasitəsini alkoqoldan, narkotik vasitələrdən, psixotrop maddələrdən və ya güclü təsir göstərən digər maddələrdən istifadə olunması nəticəsində sərxoş vəziyyətdə idarə edilməsi

333.1.	Nəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququ olan şəxs tərəfindən nəqliyyat vasitəsini alkoqoldan, narkotik vasitələrdən, psixotrop maddələrdən və ya güclü təsir göstərən digər maddələrdən istifadə olunması nəticəsində sərxoş vəziyyətdə idarə edilməsi	dörd yüz manat  və ya nəqliyyat vasitələrini idarə etmə hüququ altı aydan bir ilədək müddətə məhdudlaşdırılır (5 balla qiymətləndirilə bilər –327-ci maddənin qeyd hissəsinə bax)
333.2.	Bu Məcəllənin 333.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş xətanın inzibati tənbeh almış şəxs tərəfindən inzibati tənbeh vermə haqqında qərar qüvvəyə mindiyi gündən bir il ərzində təkrar törədilməsi	nəqliyyat vasitələrini idarə etmək hüququ iki il müddətinə məhdudlaşdırılmaqla, dörd yüz manatdan beş yüz manatadək məbləğdə cərimə edilir və ya nəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququ iki il müddətinə məhdudlaşdırılmaqla işin hallarına görə, pozuntunu törədənin şəxsiyyəti nəzərə alınmaqla, on beş günədək inzibati həbs tətbiq olunur
333.3.	Bu Məcəllənin 333.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş xəta nəticəsində zərər çəkmiş şəxsin sağlamlığına yüngül bədən xəsarətinin yetirilməsi və ya zərər çəkmiş şəxsə maddi zərər vurulması	nəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququ iki il müddətinə məhdudlaşdırılmaqla yeddi yüz manat məbləğində cərimə edilir   və ya nəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququ iki il müddətinə məhdudlaşdırılmaqla işin hallarına görə, pozuntunu törədənin şəxsiyyəti nəzərə alınmaqla, on beş gündən bir ayadək müddətə inzibati həbs tətbiq olunur
333.4.	Ümumi istifadədə olan nəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququ olan şəxs tərəfindən belə nəqliyyat vasitəsinin sərxoş vəziyyətdə sərnişin daşımaqla idarə edilməsi	nəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququ iki il müddətinə məhdudlaşdırılmaqla on beş gündən bir ayadək müddətə inzibati həbs tətbiq olunur
333.5.	Bu Məcəllənin 333.4-cü maddəsində nəzərdə tutulmuş xəta nəticəsində zərər çəkmiş şəxsin sağlamlığına yüngül bədən xəsarətinin yetirilməsi və ya zərər çəkmiş şəxsə maddi zərər vurulması	nəqliyyat vasitəsini idarə etmək hüququ iki il müddətinə məhdudlaşdırılmaqla iki aydan üç ayadək müddətə inzibati həbs tətbiq olunur

M a d d ə 263-1. Yol hərəkəti və ya nəqliyyat vasitələrinin istismarı qaydalarını sərxoş halda və ya nəqliyyat vasitələrini idarə etmək hüququ olmayan şəxs tərəfindən pozma

263-1.1. Bu Məcəllənin 263.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş əməllərin alkoqollu içkilərin qəbulu, narkotik vasitələrdən, psixotrop maddələrdən və digər güclü təsir edən maddələrdən istifadə edilməsi nəticəsində sərxoş halda olan və ya nəqliyyat vasitələrini idarə etmək hüququ olmayan şəxs tərəfindən törədilməsi ehtiyatsızlıqdan zərərçəkmiş şəxsin sağlamlığına az ağır zərər vurulmasına səbəb olduqda -

üç ilədək müddətə nəqliyyat vasitələrini idarə etmək hüququndan məhrum edilməklə altı min manatdan səkkiz min manatadək miqdarda cərimə və ya üç ilədək müddətə nəqliyyat vasitələrini idarə etmək hüququndan məhrum edilməklə üç ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 

263-1.2. Eyni əməllər ehtiyatsızlıqdan zərərçəkmiş şəxsin sağlamlığına ağır zərər vurulmasına, yaxud ümumi istifadədə olan nəqliyyat vasitəsinin idarə edilməsi zamanı ehtiyatsızlıqdan zərərçəkmiş şəxsin sağlamlığına az ağır və ya ağır zərər vurulmasına səbəb olduqda 

dörd ilədək müddətə nəqliyyat vasitələrini idarə etmək hüququndan məhrum edilməklə dörd ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 

263-1.3. Eyni əməllər ehtiyatsızlıqdan zərərçəkmiş şəxsin ölümünə səbəb olduqda-

beş ilədək müddətə nəqliyyat vasitələrini idarə etmək hüququndan məhrum edilməklə beş ildən səkkiz ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır. 

263-1.4. Eyni əməllər ehtiyatsızlıqdan iki və ya daha çox şəxsin ölümünə səbəb olduqda -

beş ilədək müddətə nəqliyyat vasitələrini idarə etmək hüququndan məhrum edilməklə yeddi ildən on iki ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə cəzalandırılır.

Alkoqolun insan beyninə təsiri

Alkoqol beynə müxtəlif yollarla təsir edir. Mərkəzi sinir sisteminə təsir edərək davranış, əhval-ruhiyyə və qavrayışda dəyişikliklərə səbəb olur. Alkoqol beynin məlumatı emal etməsinə və qərar qəbul etməsinə də təsir edir, mühakimə qabiliyyətini və reaksiya müddətini zəiflədir.

Spirt beyin funksiyasını pozur

Həddindən artıq içki beyin fəaliyyətini poza bilər, yaddaş, öyrənmə və koordinasiya ilə bağlı problemlərə səbəb ola bilər. Uzun müddətli çoxlu içki qəbulu da beyinin qalıcı zədələnməsi ilə nəticələnə bilər ki, bu da idrak, diqqət və yaddaş problemlərinə səbəb olur.

Alkoqol beyin zədələnməsinə səbəb ola bilər

Həddindən artıq içki də beyin zədələnməsinə səbəb ola bilər. Xroniki ağır içkilər beynin kiçilməsinə səbəb ola bilər, yaddaş, diqqət və digər idrak qabiliyyətlərində problemlər yaradır. Ağır hallarda, xroniki ağır içki də geri dönməz olan beyin zədələnməsi ilə nəticələnə bilər. Alkoqol beyin pozğunluqları riskini də artırır.

Sizcə beyinə bu cür mənfi təsir göstərən alkoqolu içməklə daha yaxşı avtomobil idarə etmək olarmı?